ਦੀਵਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਹਵਾ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਾ ਹਵਾ ਗੁਣਵੱਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ ‘ਗੰਭੀਰ’ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਨੰਦ ਵਿਹਾਰ, ਆਰਕੇ ਪੁਰਮ, ਆਈਜੀਆਈ ਏਅਰਪੋਰਟ ਅਤੇ ਦਵਾਰਕਾ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸਵੇਰੇ 5 ਵਜੇ AQI ਅੰਕੜਾ 400 ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ। ਸੀਪੀਸੀਬੀ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਰਕੇ ਪੁਰਮ ਵਿੱਚ AQI 465, IGI ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ 467 ਅਤੇ ਦਵਾਰਕਾ ਵਿੱਚ 490 ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, GRAP ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਛੇ ਮੈਂਬਰੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਵਿੱਚ ਸਪੈਸ਼ਲ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ), ਡੀਸੀਪੀ ਟਰੈਫਿਕ ਪੁਲਿਸ (ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ), ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਮਾਲ (ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ), ਐਮਸੀਡੀ ਅਤੇ ਪੀਡਬਲਯੂਡੀ ਦੇ ਚੀਫ ਇੰਜਨੀਅਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਦਾ ਕੰਮ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਟਾਸਕ ਫੋਰਸ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪੇਗੀ।
ਗੋਪਾਲ ਰਾਏ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਲੇ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਬੀਐਸ-3 ਡੀਜ਼ਲ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਬੀਐਸ-4 ਡੀਜ਼ਲ ਵਾਲੀਆਂ 16,689 ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੀਯੂਸੀ ਚੈਕਿੰਗ ਮੁਹਿੰਮ ਤਹਿਤ 19,227 ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। GRAP-4 ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤਹਿਤ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 6,046 ਟਰੱਕ ਵਾਪਸ ਭੇਜੇ ਗਏ ਹਨ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਅੰਦਰ 1316 ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ਰੇਆਮ ਪਰਾਲੀ ਸਾੜਨ ਦੇ 154 ਚਲਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 3.95 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਸਾੜਨ
ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਮੁਤਾਬਕ 17 ਤੋਂ 19 ਨਵੰਬਰ ਤੱਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਗਲੇ ਛੇ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਾਬ ਰਹੇਗਾ। ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਮੁਤਾਬਕ 16 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਹਵਾਵਾਂ ਆਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਦਿਨ ਵੇਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਲਗਭਗ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਸੀ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਬਾਅਦ ਦੁਪਹਿਰ ਧੂੰਏਂ ਦੀ ਚਾਦਰ ਹੋਰ ਡੂੰਘੀ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੱਧ ਗਿਆ। 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਹਵਾਵਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ। ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ 4 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ।
ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੀਰੋ ਤੋਂ 50 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ AQI ‘ਚੰਗਾ’ ਹੈ, 51 ਤੋਂ 100 ‘ਤਸੱਲੀਬਖਸ਼’ ਹੈ, 101 ਤੋਂ 200 ‘ਮੱਧਮ’ ਹੈ, 201 ਤੋਂ 300 ‘ਮਾੜਾ’ ਹੈ, 301 ਤੋਂ 400 ‘ਬਹੁਤ ਮਾੜਾ’ ਹੈ ਅਤੇ 401 ਅਤੇ 401 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ। 450 ਨੂੰ ‘ਗੰਭੀਰ’ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ AQI 450 ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ‘ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ’ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।