ਕਪੂਰਥਲਾ,(ਗੌਰਵ ਮੜੀਆ)- ਸਾਨੂੰ ਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡਾ ਭਾਰਤੀ ਕੈਲੰਡਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੈਲੰਡਰ ਤੋਂ 59 ਸਾਲ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੈਲੰਡਰ ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਸਾਲ 2022 ਤੱਕ ਹੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਸਾਡਾ ਭਾਰਤੀ ਕੈਲੰਡਰ 2 ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਨੂੰ 2079 ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਚੈਤਰ ਨਵਰਾਤਰੀ ਅਰੰਭ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਸ ਦਾ ਸਮਾਪਨ ਰਾਮ ਨੌਵੀਂ ’ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੋ ਅਪ੍ਰੈਲ 2022 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੇ ਨਵ ਸੰਵਤਸਰ 2079 ਤੇ ਹਿੰਦੂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਤਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਧਰਾਤਲ ਤੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਲਾਂ (ਕੈਲੰਡਰ)ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਣਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ। ਆਪਣੀ-ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ-ਭਾਵਨਾ, ਪਰੰਪਰਾ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਦੇਸ਼-ਰਾਸ਼ਟਰ, ਧਰਮ-ਜਾਤੀ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਤੌਰ-ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਬੜੀ ਧੂਮਧਾਮ ਤੇ ਉਤਸਾਹਪੂਰਵਕ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੰਪੂਰਣ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜੀ ਨਵਾਂ ਸਾਲ (31ਦਿਸੰਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ) ਬੜੇ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਾਡਾ ਆਪਣਾ ਭਾਰਤੀ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਆਧਾਰ ਵੀ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਿਕ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨੋ-ਸ਼ੌਕਤ ਨਾਲ ਸੰਗਠਿਤ ਹੋਕੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੈਤਰ ਸ਼ੁਕਲ ਪ੍ਰਤਿਪਦਾ ਕਲਪਦੀ, ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ, ਯੁਗਾਦੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਤਿਯੁਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵੀ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਅਤਿ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਰਬਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਪੁਰਾਤਨਤਾ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚੈਤਰ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਆਮਦ। ਕੁਦਰਤ ਦੀਆਂ ਪੁਕਾਰ, ਦਸਤਕ, ਮਹਿਕ, ਨਜ਼ਾਰੇ ਆਦਿ ਦੇਖਣ ਲਈ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਸੁਣਨ ਅਤੇ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਤਨ ਖਤਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਦਸਤਕ ਦੇ ਰਿਹੇ ਹੈ। ਚੈਤਰ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਸ਼ੁਰੂ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੇ ਨਾਲ ਰਲਿਆ-ਮਿਲਿਆ ਭਾਉਣਾ ਮੌਸਮ ਅਨੁਭਵ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਹਾਨੀ-ਖੁਸ਼ਬੂਦਾਰ, ਮਾਦਕਤਾ ਤੋਂ ਯੁਕਤ ਹਵਾ ਦਾ ਛੋਹ ਸਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਅੰਦੋਲਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਪੰਚਾਂਗ ਜਾਂ ਕੈਲੇਂਡਰ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਡਾ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।ਪਤਝੜ ਦੇ ਬਾਦ ਰੁੱਖ ਬੂਟੇ ਫੁੱਲ ਪੌਦੇ ਪੁੰਗਰਦੇ ਹਨ,ਭੂਮੰਡਲ ਨੂੰ ਸੁਸੱਜਿਤ ਕਰਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।ਇਹ ਬਦਲਾਵ ਸਾਨੂੰ ਨਵੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਆਭਾਸ ਦੇਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਨੂੰ ਸੁਣੇ,ਸੱਮਝੇ ਅਤੇ ਵੇਖੋ ਤਾਂ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨੂੰ ਸੱਮਝ ਸੱਕਦੇ ਹਾਂ।ਭਾਰਤੀ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹਤਵ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦਿਨ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਹੈ।ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਅਰਬ 97 ਕਰੋੜ 39 ਲੱਖ 49 ਹਜ਼ਾਰ 110 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਤ ਤੋਂ ਬ੍ਰਹਮਾ ਜੀ ਨੇ ਜਗਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਅਰੰਭ ਕੀਤੀ।ਉਸੀ ਰਾਜੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸੰਵਤ ਅਰੰਭ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਸਦੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਨਾ ਕੋਈ ਚੋਰ ਹੋਵੇ,ਨਾ ਅਪਰਾਧੀ ਹੋਵੇ,ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਭਿਖਾਰੀ ਹੋਵੇ।ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਜਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਸਮਰਾਟ ਵੀ ਹੋਵੇ।ਸਮਰਾਟ ਵਿਕਰਮਾਦਿਤਿਅ ਨੇ 2079 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।ਪੰਡਿਤ ਸੌਰਵ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਨੇ ਵੀ ਲੰਕਾ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿੱਚ ਰਾਜਤਿਲਕ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਸੀ।ਇਹ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦੇ ਨੌਂ ਦਿਨ ਯਾਨੀ ਨਵਰਾਤਰੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਹੈ।ਪ੍ਰਭੂ ਰਾਮ ਦੇ ਜਨਮਦਿਨ ਰਾਮ ਨੌਵੀਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਨੌਂ ਦਿਨ ਉਤਸਵ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਨ ਹੈ।